Java programlama dilinde kullanılan veri yapılarından biri olan tek boyutlu diziler, programlamada sık kullanılan ve oldukça önemli bir konudur. Diziler, aynı tipte verilerin bir arada tutulduğu veri yapılarıdır. Tek boyutlu diziler, adından da anlaşılacağı gibi sadece bir boyutta saklanan verilerin bir araya getirilmesiyle oluşur. Bu yazımızda, Java programlama dilinde tek boyutlu dizilerin ne olduğu, nasıl tanımlandığı, nasıl kullanıldığı göreceğiz.

Java’da Tek Boyutlu Diziler Nedir ?

Java’da tek boyutlu bir dizi oluşturmak için, öncelikle dizi değişkeninin tipi ve boyutu belirlenmelidir. Tip, dizide saklanacak verilerin türünü belirtirken, boyut ise dizinin kaç elemandan oluşacağını belirtir. Diziler, sadece aynı tipteki verileri tutabilir. Örneğin, bir tamsayı dizisi oluşturmak istiyorsak int tipinde bir dizi oluşturmalıyız. Dizinin boyutu ise [] operatörü kullanılarak belirtilir. Aşağıdaki örnekte, 5 elemanlı bir tamsayı dizisi oluşturulmuştur.

Örnek Tanımlama:

int[] sayilar = new int[5];

Yukarıdaki kodda, sayilar adında bir dizi tanımlanmıştır. Dizi, 5 elemandan oluşmaktadır ve elemanların tipi int’tir. Dizi oluşturulduktan sonra, elemanlara erişmek ve değer atamak için indeksler kullanılır. Java’da dizilerin indeksi 0’dan başlar. Yani, dizinin ilk elemanına erişmek için 0. indeks kullanılır.

Java’da Tek Boyutlu Diziler Nasıl Kullanılır ?

Dizinin elemanlarına erişmek için köşeli parantezler ve indeks kullanılır. Örneğin, aşağıdaki kodda, sayilar dizisinin ilk elemanına 5 değeri atanmıştır.

sayilar[0] = 5;

Dizinin elemanlarına değer atama işlemi, atama operatörü (=) ile gerçekleştirilir. Dizinin elemanlarını tek tek atamak yerine, bir döngü yardımıyla da değerler atanabilir. Aşağıdaki örnekte, sayilar dizisinin elemanlarına 0’dan 4’e kadar olan sayılar atanmıştır.

for (int i = 0; i < 5; i++) {
   sayilar[i] = i;
}

Dizinin elemanlarına erişmek ve değerlerini okumak da aynı şekilde yapılır. Örneğin, aşağıdaki kodda, sayilar dizisinin 3. elemanının değeri okunmuştur.

int x = sayilar[2];

Java’da Tek Boyutlu Diziler Örnek Kullanım

Örnek 1: Dizideki en büyük sayıyı bulma

import java.util.Scanner;

public class Main {
  public static void main(String[] args) {
    Scanner input = new Scanner(System.in);
    int[] sayilar = new int[10];
    int max = 0;
    for (int i = 0; i < 10; i++) {
      System.out.print((i + 1) + ". sayiyi giriniz: ");
      sayilar[i] = input.nextInt();
      if (sayilar[i] > max) {
        max = sayilar[i];
      }
    }
    System.out.println("En buyuk sayi: " + max);

  }
}

Yukarıdaki örnekte, kullanıcı tarafından girilen 10 sayı, sayilar dizisinde saklanmaktadır. Daha sonra, dizinin elemanları üzerinde bir döngü ile dolaşarak en büyük sayıyı buluyoruz. En büyük sayı, max adlı değişkende tutulmaktadır.

Bu yazı dikkatini çekebilir.   Python Veri Tipleri

Çıktısı:

1. sayiyi giriniz: 5
2. sayiyi giriniz: 1
3. sayiyi giriniz: 24
4. sayiyi giriniz: 25
5. sayiyi giriniz: 0
6. sayiyi giriniz: 17
7. sayiyi giriniz: 99
8. sayiyi giriniz: 53
9. sayiyi giriniz: 103
10. sayiyi giriniz: 55
En buyuk sayi: 103

Örnek 2: Dizideki elemanların toplamını bulma

import java.util.Scanner;

public class DiziToplam {
  public static void main(String[] args) {
    int[] sayilar = {1,2,3,4,5};
    int toplam = 0;
    for (int i = 0; i < sayilar.length; i++) {
      toplam += sayilar[i];
    }
    System.out.println("Dizideki elemanlarin toplami: " + toplam);
  }
}

Çıktısı :

Dizideki elemanlarin toplami: 15

Örnekte sayilar dizisi elemanlarının toplamı, toplam adlı değişkende tutulmaktadır. Döngü ile dizinin elemanları üzerinde dolaşarak toplam değişkenine elemanların değerleri eklenmektedir.


Bu yazımızda, Java programlama dilinde tek boyutlu diziler konusunu inceledik. Ne olduğu, nasıl tanımlandığı, nasıl kullanıldığı gördük ve örnekler ile pekiştirdik. Daha fazlası için ‘Java Dersleri‘ adlı kategorimize göz atabilirsiniz.