Java, birçok farklı veri türünü destekleyen bir programlama dilidir. Bu veri türleri arasında, tek boyutlu dizilerin yanı sıra çok boyutlu diziler de yer almaktadır. Çok boyutlu diziler, tek boyutlu dizilere benzer şekilde kullanılan bir veri yapısıdır. Ancak, tek boyutlu dizilerin aksine, çok boyutlu diziler, iç içe geçmiş bir dizi yapısı oluştururlar. Bu yazımızda, Java programlama dilinde çok boyutlu dizilerin kullanımı hakkında detaylı bilgi vereceğiz.

Başlamadan önce eğer eksiklikleriniz varsa ‘Java Tek Boyutlu Diziler‘ adlı yazımızdı okumanızı tavsiye ederiz.

Java’da Çok Boyutlu Diziler Nedir ?

Java’da, çok boyutlu diziler iki boyutlu, üç boyutlu ve hatta daha fazla boyutlu dizi yapıları şeklinde tanımlanabilirler. İki boyutlu diziler, satır ve sütunlardan oluşan bir matris gibi düşünülebilirler. Üç boyutlu diziler ise, satır, sütun ve derinlik gibi üç boyuta sahip bir dizi yapısıdır. Daha fazla boyutlu diziler ise, bu yapıları daha da genişleterek oluşturulabilirler.

Java’da Çok Boyutlu Diziler Kullanımı

Çok boyutlu dizilerin tanımlanması, tek boyutlu dizilere benzer şekilde yapılır. Ancak, boyut sayısı belirtilerek yapılır.

2 Boyutlu Diziler

Örneğin, iki boyutlu bir dizi tanımlamak için şu şekilde bir kod yazılabilir:

int[][] ikiBoyutluDizi = new int[3][4];

Yukarıdaki örnekte, 3 satır ve 4 sütuna sahip bir iki boyutlu bir dizi oluşturulmuştur. Çok boyutlu diziler, aynı şekilde bir diziye eleman atama işlemi yaparak kullanılabilirler. Örneğin:

int[][] ikiBoyutluDizi = {{1, 2, 3, 4}, {5, 6, 7, 8}, {9, 10, 11, 12}};

Yukarıdaki örnekte, 3 satır ve 4 sütuna sahip bir dizi tanımlanarak, elemanlar elle atanmıştır.

Dizinin her bir elemanı, bir satır ve sütun koordinatı ile erişilebilir. Bir 2 boyutlu dizi oluşturmak için, veri tipi belirtilerek iki boyutlu boyutlar tanımlanır. Aşağıdaki örnek, bir 2 boyutlu tamsayı dizisi oluşturur ve birkaç elemanını atar:

int[][] numbers = new int[3][3];
numbers[0][0] = 1;
numbers[0][1] = 2;
numbers[0][2] = 3;
numbers[1][0] = 4;
numbers[1][1] = 5;
numbers[1][2] = 6;
numbers[2][0] = 7;
numbers[2][1] = 8;
numbers[2][2] = 9;

Bu kod, 3 satır ve 3 sütundan oluşan bir 2 boyutlu dizi oluşturur ve ardından dizi elemanlarını tek tek tanımlar.

Bu yazı dikkatini çekebilir.   Python If-Else Yapısı

2 boyutlu dizileri döngüler kullanarak da doldurabilirsiniz. Örneğin, aşağıdaki kod bloğu, bir 2 boyutlu tamsayı dizisi oluşturur ve her elemanına bir iç içe döngü kullanarak değer atar:

int[][] numbers = new int[3][3];

for(int i=0; i<numbers.length; i++) {
    for(int j=0; j<numbers[i].length; j++) {
        numbers[i][j] = i+j;
    }
}

3 Boyutlu Diziler

3 boyutlu diziler, 2 boyutlu dizilerin bir adım daha ötesidir ve verileri daha karmaşık şekillerde saklamak için kullanılabilir. Bir 3 boyutlu dizi, örneğin bir renkli görüntüdeki her pikselin üç renk bileşenini (kırmızı, yeşil ve mavi) depolamak için kullanılabilir.

Örnek olarak, bir 3 boyutlu dizi oluşturalım ve içine rastgele sayılar yerleştirelim:

int[][][] myArray = new int[3][3][3];

for (int i = 0; i < 3; i++) {
   for (int j = 0; j < 3; j++) {
      for (int k = 0; k < 3; k++) {
         myArray[i][j][k] = (int) (Math.random() * 100);
      }
   }
}

Bu kod bloğunda, 3 boyutlu bir myArray dizisi oluşturuldu ve her boyut için 3 eleman belirlendi. Sonra, her elemana rastgele bir sayı atamak için üçlü bir iç içe döngü kullanıldı.


Bu yazımızda, Java programlama dilinde çok boyutlu diziler konusunu işledik. Ne olduğunu ve nasıl kullanılacaklarını öğrendik. Daha fazlası için ‘Java Dersleri‘ adlı kategorimize göz atabilirsiniz.